Συνοπτική ιστορία της Θράκης

Συνοπτική Ιστορία της Θράκης

Η Θράκη είναι τμήμα αναπόσπαστο του Ελληνισμού από αιώνες, στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, γνώρισε από την αρχή της προϊστορικής της ακόμη πορείας, μια πολυτάραχη ζωή. Στα εδάφη της κινήθηκαν διάφοροι λαοί και φύλα. Έλληνες, Ρωμαίοι και Βυζαντινοί, βάρβαροι του βορρά και της στέπας, Φράγκοι και Σλάβοι, Βούλγαροι και Τούρκοι.

Με τον όρο Θράκη κατά την αρχαιότητα καθοριζόταν μια πολύ μεγάλη περιοχή που  κατά τον Ηρόδοτο άρχιζε από τα παράλια του Εύξεινου Πόντου και έφθανε  μέχρι τις κορυφογραμμές της Πίνδου, από τον Βορρά ξεκινούσε από τον Δούναβη  και προς τον Νότο έφθανε στο Αιγαίο πέλαγος  και τον Όλυμπο. Τα πιθανότερα σύνορά της είναι αυτά που προσδιορίζει ο Θουκυδίδης. Στο βορρά ο Δούναβης, στην Ανατολή ο Εύξεινος Πόντος, στη Δύση ο ποταμός Στρυμόνας και στο Νότο το Αιγαίο πέλαγος.

Ως πρώτοι κάτοικοί της φέρονται διάφορα Πελασγικά φύλλα όπως Ηδωνες, Δίοι, Οδρύσαι, Κίκονες, Γέτες κ.α. τα οποία αποτέλεσαν έναν λαό μέγα και αρχαιότατο, έναν από τους αρχαιότερους λαούς της Ευρώπης.

Το όνομα των αρχαίων Θρακών είναι στενότατα συνδεδεμένο προς το θρησκευτικό και πνευματικό βίο των Ελλήνων κυρίως με την λατρεία του Ορφέα και του Διόνυσου και των Καβειρίων  μυστηρίων.

Οι πρώτες θετικές πληροφορίες για την ιστορία της Θράκης αρχίζουν με την εποχή της ίδρυσης των Ελληνικών αποικιών στα παράλια της. Οι παράγοντες που προώθησαν τον ραγδαίο αποικισμό και την δημιουργία πόλεων από τους Αθηναίους, Σπαρτιάτες, Μεγαρείς και Κυκλαδίτες ήταν η σημασία των παραλίων αυτών για τον έλεγχο της Προποντίδας και τα πλεονεκτήματα από την οικονομική εκμετάλλευση των μεταλλείων της Θράκης και ιδιαίτερα του χρυσού  Παγγαίου. Οι πόλεις αυτές μεταβλήθηκαν σε εστίες ελληνικής παραγωγικής δράσης, φημισμένες για την αμπελουργία και την οινοπαραγωγή τους.

Με το πέρασμα του χρόνου η Θράκη γνώρισε την Ρωμαϊκή  κυριαρχία, δέχτηκε επιδρομές από βόρειους λαούς, και στο τέλος υποχώρησε στον τουρκικό επεκτατισμό. Ποτέ δεν έπαυσε να είναι Ελληνική και οι κάτοικοι της να ενεργούν σαν Έλληνες.

Την εποχή της Τουρκοκρατίας ο Ελληνισμός της Θράκης, αν και υπόδουλος, ζει έντονα  την Ελληνική παράδοση. Η  θρησκεία και η λαογραφία διατήρησαν αναλλοίωτη την εθνική συνείδηση των Θρακών παρά τις όποιες προσπάθειες των νεοτούρκων, πολιτική των εκτοπισμών, σφαγές, δημεύσεις.

Η σημερινή πολιτική και εθνολογική κατάσταση στην Θράκη είναι. Η Βόρεια Θράκη ανήκει στην Βουλγαρία (συνθήκη Αγίου Στεφάνου 18780 η Ανατολική Θράκη ανήκει στην Τουρκία (συνθήκη Μουδανίων 1922) και η Δυτική Θράκη το μικρότερο τμήμα ανήκει στην Ελλάδα, η οποία σαν χώρα Ελληνική έχει κοινά με όλες τις άλλες περιοχές τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Ελληνικότητάς της. Έχει όμως όπως και εκείνες τη δική της ξεχωριστή φυσιογνωμία, που διαμορφώθηκε μέσα στη μακρά ιστορική της πορεία. Η γεωγραφική της θέση, η επαφή της με άλλους λαούς, το κάπως τραχύ κλίμα της, οι ιστορικές της περιπέτειες επηρέασαν την πνευματική, ψυχική και κοινωνική ζωή του λαού της. Η ζωή αυτή βρήκε την έκφρασή της στις ποικίλες και πολύμορφες εκδηλώσεις, παραδόσεις, έθιμα, τραγούδια, παροιμίες, λατρεία, παραμύθια.

Ξεριζωμένοι από την γενέθλια γη τους οι Θρακιώτες έφεραν μαζί με την πίκρα και τον πόνο του ξεριζωμού, τον πολύτιμο, τον  πλουσιότατο και ανεξάντλητο θησαυρό των γραφικών τους εθίμων και των λαϊκών τους παραδόσεων. Η Θράκη έχει να μας παρουσιάσει ένα δικό της ξεχωριστό και πολύ χαρακτηριστικό μάλιστα μουσικοχορευτικό ύφος και χρώμα, πράγμα που το διαπιστώνουμε τόσο όταν ακούμε τις μελωδίες και τα τραγούδια της, όσο και όταν βλέπουμε τους υπέροχους Θρακιώτικους χορούς να χορεύονται.

Σήμερα στη Θράκη της δικής μας εποχής υπάρχει ένα μεγάλο και πολύτιμο αλλά και ανεξερεύνητο στρώμα λαϊκού πολιτισμού. Ακόμη και η απλή λαϊκή ζωή έχει κρατήσει και  πολύ μεγάλο από το επιβλητικό μεγαλείο και την ανεπανάληπτη ομορφιά της ζωής στην παλαιότερη μορφή της.

Συμπερασματικά, με όλα τα παραπάνω στοιχεία αποδεικνύεται περίτρανα η αυθεντικότητα αλλά και η Ελληνικότητα της Θράκης, της Θράκης που είναι μια πανάρχαια  Ελληνική περιοχή, πατρίδα του Ορφέα, του Δημόκριτου, του Πρωταγόρα και πολλών άλλων φιλοσόφων της αρχαιότητας και κορυφαίων πνευματικών μορφών της νεότερης εποχής, Γεώργιος Βιζυηνός, Βάρναλης, Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου κ.α.

Ιανουάριος 2002

Επιμέλεια παρουσίαση:

Ελευθέριος Θ.Χατζόπουλος

Πρόεδρος Θ.Ε.Ν.Σερρών